Pas Nedir ve Pas Oluşumunun Nedenleri Nelerdir?

Pas Nedir?

Pas denildiği zaman bu kelime çok geniş bir alanı kapsamaktadır. Burada pas ile korozyon arasındaki farkı belirtmek faydalı olacaktır.

Pas demir esaslı metallerin oksidasyonudur. Korozyon dediğimiz zaman ise hem demir hem demir dışı tüm metallerin oksidasyonu kastediyoruz. Rengi ne olursa olsun korozyon meydana getiren unsurlar metal  rutubet ve oksijendir.

Kesme sıvıları korozyon önleyecek şekilde dizayn edilmiştir. Ancak bunu ne derece sağladıkları içlerindeki pas önleyici pas önleyici maddelere, konsentrasyona ve çalışma şartlarına bağlıdır. Kesme sıvıları metallerin üzerinde gözle görülmeyen ve oksijeni geçirmeyen ince bir film tabakası oluşturarak metalleri korurlar.

Pas Oluşumunun Nedenleri

1.Malzeme Cinsi:

Döküm, karbon çelikleri ve düşük alaşımlı çeliklerin alaşımlı çeliklerin yapıları gözenekli olduğunu ve bileşimlerinden dolayı pasa karşı daha dayanıksızlardır. Yüksek alaşımlı çeliklerin yapılarında bulunan nikel, krom ve silikon gibi metallerden dolayı su ve oksijen ile reaksiyona girmeleri daha az olur.

Demir dışı metallerde paslanmaya karşı daha dirençlidir. Ancak iki metalin birbirine değmesi halinde bimetalik veya galvanik korozyon oluşabilir.

2.Düşük konsentrasyon:

Tavsiye edilenden daha düşük konsantrasyonlar, içlerinde yeteri kadar pas koruyucu bulunmayacağından dolayı korozyona sebebiyet verebilir.

Kesme sıvısı içindeki pas koroyucu örtücü özelliğinden dolayi makine yüzeyi, parça v.s. gibi geçtiği yüzeyleri kaplar. Talaşlar bir arada düşünüldüğünde büyük bir yüzey ifade ederler dolayısıyla tanklarda uzun süren kalan ve iyi filitre edilmeyen talaşlar bir süre sonra temizlenmedikleri taktırdeveya kesme sıvısı tamamlanması tam olarak yapılmadığı taktirde pas koroyucu maddeleri  yüzeylerinde tutucaklarından kesme sıvısının pas koruma kabiliyetleri azalır.

Korozyonu önlemek için konsentrasyon tam yapılmalı, konsantrasyon sıvı kullanarak tamamlanmalı, kirlilik oranı arttığı zaman kesme sıvısı temizlenmelidir.

3.Karışımın Ph:

pH 8,5 altına düşerse korozyon hızlanır 8,5 – 9,5 arası pH idealdir. pH yüksek olması sadece korozyonu önlemez aynı zamanda bakteri üremesini de engeller.

4.Kirlenme:

Kesme sıvısının karıştırıldığı sı içindeki bazı kimyevi maddeler korozyonu hızlandıra bilir. Örneğin klorür metal yüzeyini koruyan tabakanın bozulmasından dolayı korozyona sebebiyet verebilir. Keza sülfat iyonları da paslanmaya sebebiyet verebilir. Suyun içinde 80 ppm den fazla klorür ve 150 ppm den fazla sülfat varsa kesme sıvısı konsentrasyonunu artırmak gerekir.

Bakterilerde korozyona sebebiyet verebilirler. Bakteriler kesme sıvısı içindeki maddeler ile beslenirler. Bakteri çoğaldığı zaman genelde pH düşer, bakteriler pas koruyucu maddeleri tüketirler.

5.Korrosif atmosfer:

İş parçalarının işlendiği veya stoklandığı yerin yakınında ısıl işlem veya başka veya başka bir kimyasal işlemden kaynaklanan korrosif atmosfer varsa parçalarda korozyon görülebilir, Korozyon havaların sıcak olduğu yaz aylarında daha çok rastlanır. Çünkü sıcaklık artıkça kimyasal reaksiyonlar hızlanır. Önlemek için konsantrasyonu arttırmak gerekir.

6.Prosesten kaynaklanan korozyon:

Her ne kadar kesme sıvılarının işleme sırasında ve işlem arasında parçaları bir süre korozyona karşı korumaları beklenilse de, uzun süreli stoklamalarda pasa karşı korumaları beklenmemelidir. Eğer sırasında veya ambarda parçaları çok uzun süre bekleyecekse koruyucu yağ gerekebilir. Parçaların stoklama şeklide önemlidir. Parçaların birbirine değmesi de pas oluşturabilir. Keza parçaların taşındığı kaplar ve sepetlerde pasa sebebiyet verebilir.

Stoklanmalarda parçaların birbirine değmemesi ve aralarından hava geçecek şekilde dizilmeleri faydalı olur. Parçalara el değmesi de özellikle yaz aylarında terlemenin arttığı zamanlarda pasa sebebiyet verebilir. Ter asidik tabiatlı olduğundan pas meydana getirebilir, Parçaları pasa karşı koruya bilmek için pas koruyucular gerekebilir.