Madeni Yağ Üretimi

Petrol milyonlarca yıl önce oluşumu ve ham petrol olarak adlandırılan organik bileşenlerin kompleks karışımıdır. Yapısında aromatik naftanik ve parafinik karbon atomları ihtiva eder. Petrol ham hali ile çok az kullanıma sahiptir. Petrolün kendisinden elde edilen urunlerde gizlidir. Akaryakıt yağlama yağları, vaksları, asfalt, petrokimyasallar asfalt. Günümüzde bir rafineride gerçekleşen işlemler şöyledir;

Rafinerizasyon İşlemi

Rafinerizasyon işlemi ham Petrolun distilasyon ile ayrıştırılmasıdır. Bu fonksiyonlar parçalama, yeniden yapılandırma, izomerizasyon ve polimerizasyon gibi yöntemlerle üretim ve poreseslerde kullanılabilir faydalı ürünlere dönüştürülebilir.

Distilasyon

Ham Petrolun farklı kayna noktalarına sahip hidrokarbonların olduğu distilasyon yolu ile farklı kaynama noktalarında ürünler ayrıştırıla bilir. Atmosferik distilasyon ve vakum distilasyon iki tip distilasyon vardır.

Atmosferik distilasyon

Atmosferik basınç altındaki distilasyon kolonunda geçerlidir. Ham petrol 350 – 400 C dereceye kadar ısıtılır ve buhar ve sıvılar distilasyon kolonuna göre ağır hidrokarbonlar daha çabuk yoğunlaşır ve kolonun alt kısminda birikir, hafif olanlar kolonda daha uzun süre kalırlar ve kolonun üst kısmında yoğunlaşırlar.

Vakum distilasyon kolonu

Ağır distilatları elde edebilmek için Atmosferik basınca gelen distilatlar ikinci bir distilayon kolonuna gelir kaynama noktası 450 C olan olan ağır hidrokarbonlar istenmeyen ürünler olan gaz veya koka dönüşmeden elde edilir. Vakum distilasyonu ile elde edilen ürünler çeşitli işlemlerle yağlama yağlarına dönüştürülür. Bu işlemlerden en yaygını solvent ekstaraksiyonudur. Bu işlemde ağır distilat, veya distilatta çözünmeyen veya bunların çökmesine sağlayan bir sıvı ile yıkanır.

Re – Forming

Moleküllerin yeniden yapılandırılması sıcaklık basınç ve genellikle platin içeren katalizör ile kimyasal reaksiyonlar gerçekleştirerek naftanın yüksek oktanlı benzin veya petrokimyasal ürünlere dönüştürülmesi işlemidir.

Cracking

Bu proseste yüksek kaynama noktasına sahip ağır hidrokarbon moleküllerinin benzin ve dizel gibi hafif ürünlere dönüşmesidir

Katalitik cracking vakum distilasyonu ile elde edilen hammadde bir katalizör yardımı ile kontrollü sıcaklık 450 – 500 c ve basınç altında kimyasal bir reaksiyona tabi tutulurlar. Bu reaksiyon sonuncunda benzin LPG doymamış olefin bileşikleri parçalanmış gazyağı çevrim yağı hafifi gazlar ve katı bir kalıntı elde edilir.

Termal cracking işleminde vakum distilasyonundan gelen kalıntıları parçalamak için ısı kullanılır

Hydro cracking hidrojen ile birlikte yapılan katalitik cracking işlemidir. Ortamda bulunan fazla hidrojen parçalanan hidrokarbonlardaki kimyasal ağların doyurulmasında veya hidrojenlenmesinde kullanılırlar ve bu işlem sonucunda izomerler elde edilir. Hydro cracking sonucu, rafineri yakıtı olarak kullanılan hafif gazlar, fuel oil, baz yağlar ve petrokimyasal hammaddeler elde edilir.

İzomerizasyon

İzomerizasyon düz zincir yapıdaki hidrokarbonların ana zincire yeni dallar eklenerek yeniden yapılandırılmasıdır. Böylelikle normal parafinler izo parafinlere dönüşür

Hydrotreatment

Petrolden elde edile çok sayıdaki ara veya bitmiş üründeki kirliliği uzaklaştırmanın bir yoludur. Bu işlemde reaksiyona giren hammadde 300 – 380 C ye kadar ısıtılarak hidrojen ile karıştırılır. Hidrojen ile birleşen yağ içerisindeki katalizör bulunan bir reaktöre alınarak bir dizi işleme tabi tutulur.